Botanisch vindt de hop onderdak bij de familie van de hennepachtigen. De wetenschappelijke naam luidt humulus lupulus. Deze sterke plant kan gemakkelijk zeven meter hoog klimmen. De breed vertakte wortelstok waarvan de wortels 3 meter lang kunnen zijn, blijft tien tot vijftien jaar in de bodem.
De hopbel is de vrucht van de hopplant. Het belangrijkste bestanddeel van de hopbel is het geel poeder met de naam lupuline. Dit hopmeel zorgt ervoor dat het bier kan bewaard worden en heel verfijnde aroma's krijgt.
De hopplant is tweehuizig: er zijn mannelijke en vrouwelijke planten. Alleen de vrouwelijke planten worden in het hopveld geduld. Bij een bevruchte hopbel is de lupuline van veel mindere kwaliteit.
Het Hopmuseum is ondergebracht in De Stadsschaal, waarvan het oudste deel dateert van 1866. In het gebouw werd gedurende een eeuw hop gewogen, gedroogd en gekeurd. Het museum is een mooi voorbeeld van industriële archeologie.
In het museum vermeen je alles over de hopteelt de voorbije eeuwen, over de manier waarop de moderne landbouwer omgaat met die plant, over de manuele hoppluk, die tot 60 jaar geleden telkens weer gepaard ging met een kleine volksverhuizing alsook de verwerking van hop in bier, farmaceutische producten, cosmetica, enz.
Naast een museumbezoek maak je tijdens allerlei activiteiten actief kennis met hop en bier: degustatieavonden, workshops, wandel-en fietstochten, gezinsactiviteiten, ...
Hop is een onmisbaar ingrediënt van bier. Ze vormt een natuurlijk bewaarmiddel. Bovendien zorgt hop voor schuimstabiliteit, een verfijnde smaak en een hoppig aroma. Voor 1 liter pils is nochtans maar 1,5 gram hop nodig. Voor zwaardere bieren kan dat oplopen tot 3 gram.
Het bier is met de Belgische cultuur verweven. Geen enkel land kan bogen op meer dan 2500 verschillende bieren en vele unieke bierstijlen met de meest contrasterende smaken en aroma's.
Ontdek de Belgische Biercollectie in het Hopmuseum. 2300 bieren netjes op een rij en geïnventariseerd in de digitale biertafel.
Heel wat van de Belgische bieren worden gebrouwen met lokaal geproduceerde hop. Je herkent ze aan het kwaliteitslabel Belgische hop.
Al 2000 jaar geleden schreef Plinius de Oudere over de heilzame kracht van hop. In de loop der eeuwen werden allerhande kwaliteiten toegeschreven aan hop: tegen nerveuze spanningen, tegen maagklachten, tegen slapeloosheid, tegen reumatische pijn, tegen darmklachten, enz.
Vooral in de twintigste eeuw werd wetenschappelijk onderzoek verricht naar de werking van hop. Zo werd het bewijs geleverd dat hop stresswerend en slaapbevorderend is. Hop werkt preventief rond kanker alsook cholesterol, te hoge vetten en te hoge suiker in het bloed.
Heel belangrijk was de ontdekking dat hopeïne de krachtigste fyto-oestrogeen is in de plantenwereld. Die ontdekking opende weg naar de productie van voedingssupplementen die klachten van de menopauze verminderen.
Hop is een meerjarige plant; Elke winter sterven de bovengrondse resten van de ranken af. In de lente groeien aan de ondergrondse wortelstok nieuwe scheuten. Sinds enkele decennia leggen een aantal telers zich weer toe op het telen van wortelstokken omwille van de scheuten.
De hopscheuten worden geplukt wanneer ze net het kopje boven de aarde steken. Elke scheut wordt afzonderlijk gebroken om het zachte, eetbare gedeelte te scheten van het harde gedeelte.
De intensieve arbeid en de beperkte houdbaarheid zorgen ervoor dat de hopscheuten aan de dure kan zijn. Deze 'mini-asperge' zijn zonder meer een exclusieve delicatesse. De scheuten zijn knapperig en fris. Bovendien hebben ze een lichte notensmaak.
Hopscheuten proef je van februari tot april.